Tam gdzie nie pada - Michael Sowa

 

Debiut, który oprócz ciekawej opowieści wprowadza wiedzę historyczną, poza tym zapoznaje czytelnika z językiem śląskim, co prawda nieco przystosowanym do czytelnika, ale jednak. To opowieść oparta na prawdziwych wydarzeniach z połowy XIX wieku, kiedy to chłopi z pewnej śląskiej wsi idąc za przykładem sąsiadów pakują swój skromny dobytek na wozy, następnie przepakowują na pociąg, a potem na statek i po dwumiesięcznej, uciążliwej, urągającej godności podróży docierają do Stanów Zjednoczonych Ameryki, do stanu Teksas. 

Autor pokazuje życie chłopów w Prusach, niby wolnych, ale zobowiązanych do ciągłej pracy na rzecz pana. Chłopów, lepiej lub gorzej wiążących koniec z końcem, podległych, uległych i wyzyskiwanych, nie mających wiele do powiedzenia w swojej sprawie. Chłopów, którym zawsze ktoś rozkazywał, nakazywał albo ich wykorzystywał. Kiedy ktoś dał im szansę poprawy losu, albo raczej obietnicy odmiany, po namyśle zdecydowali o wyprawie, choć nie zdawali sobie sprawy co ich czeka, ani jak ta podróż się dla nich zakończy. Podjęli ryzyko, bo nie widzieli nadziei na poprawę swojego położenia w swojej wsi.

Autor opisał wieś, wybrał do tej opowieści chłopów, nadzorcę, pana, pokazał ich zwyczaje, troski, powiązania. Opisał jakie panowały relacje między tymi ludźmi, jak odnosili się do siebie i do sytuacji, w której przyszło im żyć. Spróbował pokazać co doprowadziło do podjęcia przez mieszkańców wsi decyzji o wyjeździe. Bardzo obrazowo opisał przygotowania do wyjazdu i samą podróż bohaterskich mieszkańców a także pierwsze dni w nowym miejscu. Autor opisał też osadnictwo w Stanach Zjednoczonych, z jego jasną i ciemną stroną. Przybliżył postać franciszkanina Leopolda Moczygemby, który wpadł na pomysł ściągnąć do Stanów swoich braci z rodzinami, a przy okazji ściągnął blisko dwustu Ślązaków.

Książka wciąga w swoją opowieść, otwiera oczy na kolejne historie ludzkie na ziemiach polskich, daje wiedzę na temat osadnictwa w USA. Warto po nią sięgnąć, bo ogólnie dobrze się ją czyta.